ประเทศชาติวุ่นวายนักจากโควิด
เกิดวิกฤตมหันตภัยในหลายด้าน
คนด้อยสุขทุกข์ระทมต้องซมซาน
จะยาวนานกันแค่ไหนไม่รู้เลย
.ต้องพิเคราะห์สร้างเข้าใจกันให้ดี
สาเหตุที่โรคผจญจนเหลือเอ่ย
วิธีการอันแก้ไขอย่างไรเอย
หากเฉยเมยอาจย่อยยับกับปราชัย
.ด้วยมนุษย์มีมากล้นเป็นต้นเหตุ
ระบบนิเวศสมดุลแท้แต่หนไหน
ถูกทำลายล้างผลาญบ้างบรรลัย
ผืนป่าไม้สมบูรณ์มีพินาศลง
.องค์ประกอบระบบรวนชวนเหหัน
สายสัมพันธ์สะบั้นไปไร้เสริมส่ง
สิ่งแวดล้อมพาเสียหายไม่ยืนยง
เพิ่มเผ่าพงษ์พันธุ์โรคร้ายให้เิกิดมา
.ธรรมชาติเคยเกื้อกูลสมดุลได้
ค่อยเปลี่ยนไปให้มากนักเกินรักษา
โรคแพร่นักจนมากเชียวสุดเยียวยา
ระบาดฆ่าล้างทำลายในผู้คน
.ผลกระทบที่ร้าวรานทุกย่านหย่อม
สิ่งแวดล้อมเศรษฐสังคมตรมเหลือล้น
อำมาตย์ไพร่พวกผู้ดีมีหรือจน
ได้รับผลพาเสียหายไม่ต่างกัน
.ราชการ-เอกชน-คนท้องถิ่น
ต้องร่วมจินต์เร่งประสานสมานฉันท์
ออกระเบียบเข้มแข็งไปสายสัมพันธ์
ทรัพยากรระดมสรรค์ปัญหาคลาย
.วอนทุกฝ่ายได้ร่วมกันในวันนี้
สร้างระบบนิเวศดีมีเป้าหมาย
รักษ์ป่าไม้คลายสับสนคนวุ่นวาย
สิ่งสุดท้ายเราพิชิตโควิดภัย
.ครูนิด วนศาสตร์(ชมรมสีเสียดแก่น)
www.lookforest.com
แรงดลใจ: ได้รับ email จาก ศ.ดร.นิพนธ์ ตั้งธรรม อดีตอาจารย์คณะวนศาสตร์ที่เคารพ นับถือและศรัทธายิ่ง ด้วยเป็นท่านหนึ่งที่มุ่งมั่นสร้างสรรค์สิ่งดีเพื่อลูกศิษย์และป่าไม้มาโดยตลอดตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ท่านเขียนมาว่า
"ผมส่ง The role of ecosystems in mitigation and management of Covid-19 and other zoonoses: (บทบาทของระบบนิเวศในการบรรเทาและการจัดการโรคโควิด-19 และ โรคติดต่อจากสัตว์สู่คน มาให้ดูไปก่อน เผื่อคุณอ่านบทคัดย่อ (Abstract) และ บทสรุป (4.5Transferrable tools) พอได้ใจความ อาจนำไปสร้างบทกลอนที่คุณชอบทำก็อาจจะได้ภาพความคิดดีๆก็ได้นะ ส่วนฉบับที่ผมกำลังปรับแต่งการแปลนั้น ยังต้องใช้เวลาอีกพอสมควร"
นับว่าเป็นบทความวิจัยที่น่าสนใจมากเพราะเข้ากับสถานการณ์แพร่ระบาดของโรคโควิดที่กำลังร้อนแรงในช่วงนี้พอดี โดยวันนี้(21 ก.ค. 64)มียอดคนติดเพิ่มอีก 13,002 คน และคนตายเพิ่มอีก 108 คน นับว่าทุบสถิติของประเทศที่ผ่านมาทั้งหมดเลย แต่ไม่มีเวลามากพอต่อการอ่านบทความวิจัยได้โดยละเอียด ด้วยมีความยาวพอสมควร และเป็นภาษาอังกฤษในด้านวิชาการที่ไม่ถนัดและคุ้นเคยนัก กับทั้งตีองวุ่นวายกับดารทำงาน Work From Home และการประสานงานที่หนักหนาสาหัสกว่ายามปกติมากมายนัก จึงได้แต่อ่านส่วนสรุปที่สำคัญตามที่อาจารย์ท่านกรุณาแนะนำ
งานวิจัยเรื่องนี้ใช้กรอบแนวคิด DPSIR ที่ถูกพัฒนาขึ้นมาใช้ในการ วิเคราะห์ภาพรวมของผลกระทบสิ่งแวดล้อมในทุกระดับอย่างแพร่หลาย DPSIR มีสาระเกี่ยวข้องสาคัญ คือ การเพิ่มขึ้นของประชากรและกิจกรรมของมนุษย์เป็นตัวขับเคลื่อน(Drivers) ในการสร้างภาวะกดดัน(Pressures) โดยขาดความรอบคอบในการใช้ทรัพยากรธรรมชาติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการทำลายทรัพยากรป่าไม้ ส่งผลต่อสถานภาพ(State)ของระบบนิเวศ และสิ่งแวดล้อมแปรเปลี่ยนไป ทำให้มีเชื้อโรคบางชนิดรวมทั้งโควิดแพร่ระบาดขึ้นมา ซึ่งมีผลกระทบ(Impacts) ในด้านต่างๆ ทั้งด้านสิ่งแวดล้อม เศรษฐกิจ และสังคมโดยเฉพาะอย่างยิ่งภาวะการเจ็บไข้ได้ป่วยของมนุษย์ในวงกว้าง ที่ต้องตอบสนอง(Responses) โดยกำหนดนโยบายหรือมาตรการที่เหมาะสม โดยความร่วมมืออย่างจริงจังของทุกฝ่ายในการแก้ไขปัญหาและลดผลกระทบ ตลอดจนป้องกันปัญหาที่อาจเกิดขึ้นในอนาคตต่อไป
รายละเอียดของงานวิจัยเรื่องนี้ผู้สนใจอาจติดตามได้จากบทความข้างต้น ผู้ที่ไม่สันทัดด้านภาษาต่างด้าวคงต้องอดใจรองานแปลของ ศ.ดร.นิพนธ์ ตั้งธรรม ในโอกาสต่อไปอย่างไม่ควรพลาด เนื่องจากมีการวิเคราะห์ข้อมูล การนำเสนอและวิจารณ์ผลการวิจัยที่น่าสนใจอย่างมากมาย ซึ่งผู้ที่เกี่ยวข้องสามารถนำมาประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ในหลายด้าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งด้านการป้องกันและส่งเสริมสุขภาพมนุษย์อันเนื่องมาจากการระบาดของโควิดและเชื้อโรคอื่นๆที่อาจเกิดขึ้นมาได้ ถ้าคนในทุกระดับของสังคมยังไม่ตระหนักถึงความสมดุลของระบบนิเวศ และคุณค่าของทรัพยากรป่าไม้ที่เอื้ออำนวยให้อย่างมากมาย มาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน และเชื่อมโยงต่อไปอนาคตอย่างไม่มีวันสิ้นสุด